یادداشت مهر
نگاهی به بازیگران اكوسیستم كارآفرینی ایران
كاروخدمت: در اكوسیستم كارآفرینی ایران 130 نهاد فعال وجود دارد كه در این میان 10 نهاد دولتی، 47 نهاد زیرساختی و 73 نهاد در رابطه با كارآفرینان وجود دارند.
به گزارش كاروخدمت به نقل از مهر، بررسی های كارشناسی نشان میدهد كه یكی از اشكالات اكوسیستم كارآفرینی ایران این است كه سرمایه گذاران، شركت ها و دانشگاه ها حجم كمی از سرمایه خودرا در تعامل با استارتاپ ها سرمایه گذاری می كنند و بیشتر تبادلات سرمایه ای آنها با یكدیگر است. این بدان معناست كه سرمایه های موجود در كشور بجای سرازیر شدن در فضای كارآفرینی كشور، بین نهادهای زیرساختی در حال تبادل است.
در همین زمینه امیر رودی، پژوهشگر مجموعه تترا و عضو جامعه اندیشكده های ایران در یادداشتی كه در اختیار خبرگزاری مهر قرار داده، به این مساله پرداخته است كه متن كامل آن از نظرتان می گذرد:
بازیگران اكوسیستم كارآفرینی داخلی و نقش ها و روابط بین آن ها
نقش ها در اكوسیستم كارآفرینی ایران تنوع كمتری نسبت به اكوسیستم كارآفرینی بین المللی دارند؛ پس این اكوسیستم پیچیدگی كمتری نیز نسبت به اكوسیستم كارآفرینی بین المللی دارد. البته با عنایت به ثروت زا بودن این اكوسیستم انتظار می رود به تدریج به همان پیچیدگی برسد. در ایران نقش های اكوسیستم كارآفرینی به سه دسته تقسیم می شوند: دسته اول نهادهای دولتی و حاكمیتی هستند كه بیشتر در رگولاتوری و توسعه ی اكوسیستم فعالیت می كنند؛ دسته دوم نهادهای زیرساختی اقتصادی یا علمی مانند صندوق های سرمایه گذاری هستند؛ و دسته سوم نهادهایی در رابطه با كارآفرینان هستند؛ مانند شتاب دهنده ها، مراكز رشد و پارك های علم و فناوری كه ارتباط بسیار مستقیم و قوی با كارآفرینان و استارتاپ ها دارند. بین این بازیگران روابط مختلفی برقرار است كه مهم ترین آنها رابطه سرمایه گذاری و حمایت و رابطه مدیریت و مالكیت است
به طور كلی، ۱۳۰ نهاد فعال در اكوسیستم كارآفرینی ایران وجود دارند كه در این میان ۱۰ نهاد دولتی (مانند معاونت علمی، وزارت ارتباطات، سازمان فناوری اطلاعات، شهرداری و...)، ۴۷ نهاد زیرساختی اقتصادی یا علمی (مانند صندوق های سرمایه گذاری، بانك ها، شهرك های علمی تحقیقاتی، دانشگاه ها و...) و ۷۳ نهاد در رابطه با كارآفرینان (مانند شتابدهنده ها، مراكز رشد، پارك های علم و فناوری، سازمان های مردم نهاد، استارتاپ ها و... ) وجود دارند.
بررسی میزان ارتباط این نهادها با یكدیگر نشان میدهد كه حجم ارتباطات داخلی بین نهادهای در رابطه با كارآفرینان زیاد است. بعلاوه، ارتباطات داخلی بین نهادهای زیرساختی علمی و اقتصادی نیز زیاد است. اما میزان تعاملات این دو دسته با یكدیگر زیاد نیست و این نكته منفی این اكوسیستم است. این بدان مدلول است كه سرمایه گذاران، شركت ها و دانشگاه ها حجم كمی از سرمایه خودرا در تعامل با استارتاپ ها سرمایه گذاری می كنند و بیشتر تبادلات سرمایه ای آنها با یكدیگر است.
بازیگران اكوسیستم كارآفرینی بین المللی و نقش های آن ها
در اكوسیستم كارآفرینی بین المللی نسبت به اكوسیستم كارآفرینی ایران تنوع نقش ها و بازیگران و ارتباطات و تعاملات آنها بسیار بیشتر است. بطور خلاصه این بازیگران و نقش هریك از آنها در این اكوسیستم كارآفرینی به صورت زیر است:
دولت و سازمان های دولتی: مهیا كردن زیرساخت های فنی و قانونی و تسهیل گردش كار و هماهنگی ها؛
شركت های بزرگ: عامل شكل گیری سازمان های نوپا یا استارتاپ ها با بیان كردن نیازها و مشكلات خود؛
سازمان های خیریه، حمایت گر و مردم نهاد: حمایت در چارچوب برگزاری رویدادها و جشنواره های كارآفرینی؛
رسانه ها: انعكاس فعالیت ها و اطلاع رسانی برای جامعه كارآفرینان و فرهنگ سازی درباره مشكلات آن ها؛
سرمایه گذاران: تامین مالی در چارچوب های فرشتگان، خطرپذیران، جمع سپاری، قرض الحسنه، فرابورس و...
شویق كنندگان: مردم و شركت هایی كه صرفا برای علاقه بعنوان مشوق به این حوزه وارد می شوند؛
مروّجین: افراد و شركت هایی كه فراتر از علاقه، روابط كاری گسترده خودرا در خدمت كارآفرینان قرار می دهند.
سازمان های واسط و تشكیلات صنفی: متمركزكننده فعالیت ها و سخنگوی فعالان و كارآفرینان؛
شتاب دهنده ها: تأمین مالی اولیه و مهیا كردن فضای كار، برنامه عملیاتی، آموزش های مرتبط و جلسات ارائه به سرمایه گذاران برای مدت محدود؛
مراكز آموزشی: تربیت كننده نیروی متخصص برای سازمان های نوپا؛
انكوباتورها و مراكز رشد دانشگاهی: كمك به راه اندازی و تجاری سازی اختراعات و دانش های آكادمیك؛
مهیاكنندگان خدمات: در مراحل اولیه سازمان های نوپا، خدمات ارزان و حرفه ای به آنها ارائه می كنند.
مراكز ارائه دهنده فضای كار گروهی: مهیاكننده امكانات اولیه برای كاركردن سازمان های نوپای مستقل؛
تیم ها و مجموعه های نوپا (استارت آپ ها): هسته اصلی اكوسیستم؛
مربیان: تجربیات، شبكه و روابط كاری گسترده خودرا در اختیار استارت آپ ها و كارآفرینان قرار می دهند؛
بازار و فن بازار: محلی كه محصولات و خدمات به وجود آمده در معرض معرفی و فروش قرار می گیرد.
مدل های اكوسیستم كارآفرینی در نقاط مختلف دنیا
مدل های اكوسیستم كارآفرینی، نگاره هایی ذهنی هستند كه در آن به دسته بندی نهادهای فعال و مشخص نمودن ارتباط این نهادها با یكدیگر می پردازد. این مدلها در دو دسته مدلهای عام كه چارچوب كلی اكوسیستم را ترسیم می كنند و مدلهای خاص كه برای یك منطقه مشخص و متناظر با یك مساله واقعی طراحی شده اند، قرار می گیرند. در این بخش از پژوهش دو مورد از نمونه های برتر مدلهای عام مورد بررسی قرار می گیرند.
اكوسیستم كارآفرینی مركز نوآوری و بهره وری آلمان
یك اندیشكده زیر نظر وزارت اقتصاد است كه تحقیقات مختلفی حول اكوسیستم های استارتاپی انجام داده است. این اندیشكده یك بوم اكوسیستم طراحی نموده است كه شامل ۱۱ بخش اصلی است: فعالان حوزه تحقیق و توسعه، افراد متخصص و مستعد، آموزش و پرورش، زیرساخت و پشتیبانی، خط مشی ها، مالی و سرمایه گذاری، روندها، بازارها، شركت ها، مشتریان و شبكه فعالان موفق. در این مدل مفهومی در چهار گام بازیگران كلیدی معرفی می شوند؛ جایگاه آنها در ساختار كلی مشخص می شود؛ ارتباطات میان بازیگران تعیین می شود و فرصت های رشد و برنامه های توسعه ای مشخص می شود.
مدل اكوسیستم كارآفرینی آیزنبرگ
آیزنبرگ استاد رشته مدیریت كاربردی مؤسسه بابسون گلوبال و مسئول پروژه ساخت اكوسیستم كارآفرینی بابسون است. ایشان ۶ عامل كلیدی برای موفقیت كشورها در توسعه كارآفرینی پیشنهاد می كند: فرهنگ سودمند و مساعد، خط مشی های توانبخش و رهبری، در دسترس بودن اعتبار مالی مناسب، وجود سرمایه انسانی با كیفیت، بازارهای مناسب برای فعالیت های اقتصادی و شماری از پشتیبانی های بنیادین و زیربنایی. البته هر یك از این عوامل نیز، به نوبه خود در بردارنده عوامل كوچكتری هستند كه بیان آنها در این مجال نمی گنجد.
خلأهای اكوسیستم كارآفرینی ایران از نظر موسسات بین المللی
با بررسی همه جانبه و استفاده از تحلیل های اكوسیستم كارآفرینی انجام شده توسط ۶ موسسه معتبر بین المللی، نقاط خلأ اكوسیستم كارآفرینی ایران شناسایی شده است. مهم ترین این خلأها عبارتند از:
شكاف بین وضعیت نیروی انسانی با بازاركار و تكنولوژی
رویكردها و اقدامات نادرست دولت و حاكمیت
ریسك پذیری پایین سرمایه گذاران
فقدان وجود رقابت و نگاه جهانی
به نظر می رسد مهم ترین مشكل در اكوسیستم كارآفرینی ایران، ضعف سرمایه گذاری است. البته تحلیل های ۶ موسسه معتبر بین المللی از اكوسیستم كارآفرینی ایران نیز خلاهایی همچون «شكاف بین وضعیت نیروی انسانی با بازاركار و تكنولوژی، رویكردها و اقدامات نادرست دولت و حاكمیت، ریسك پذیری پایین سرمایه گذاران وفقدان وجود رقابت و نگاه جهانی» را نشان میدهد.
منبع: كاروخدمت
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب