چرا دز سوم جدی گرفته نمی شود؟
«بیش از ۶۰ درصد تست های آزمایشگاهی کرونای کودکان این روزها مثبت می شود» این گفته رئیس بیمارستان کودکان حضرت علی اصغر است که هم راوی اوضاع خطرناک کودکان در موج ششم کروناست و هم راوی شعله ور شدن آتش بیماری در کشور.
به گزارش کاروخدمت به نقل از ایسنا، روزنامه جام جم در ادامه نوشت: آمار ابتلاهای روزانه به کرونا همچنان پنج رقمی است و آمار فوتی ها هنوز سه رقمی. با این وجود اما آمارهای در ارتباط با واکسیناسیون روزانه که نشانه ای است از تمایل مردم برای ایمن شدن، متناسب با این آمارها رشد نمی نماید. طبق آمارهای رسمی وزارت بهداشت حالا بیشتر از ۷۰ درصد مردم هر دو دز واکسن را دریافت کرده اند ولی حالا در موج ششم کرونا که سهمگین شروع شده و حتی پیش از شروع این موج، استقبال از دز سوم واکسن به طرزی بحث برانگیز سرد و دور از انتظار است. در واقع در حالیکه گفته می شود برای جلوگیری از موج های کرونایی باید پوشش دز دوم به ۹۰ درصد و دز سوم به ۷۰ درصد برسد نه آمار تزریق های دز دوم به این عدد رسیده و نه آمارهای در ارتباط با دز سوم. حالا آمارهای رسمی از تزریق ۳۰ درصدی دز سوم درکشورمان اشاره دارد که حکایت یک ریزش اساسی است، آن هم درست در زمانی که امیکرون با شدت عمل، مشغول سرایت است. در این میان و در شرایطی که به قول متخصصان بیماری های کودکان، امیکرون بچه ها بخصوص افراد کمتر از ۱۲ سال را مورد هجمه جدی قرار داده اما استقبال این گروههای سنی از واکسیناسیون چشم گیر نیست. البته تلاش هایی برای ترغیب خانواده ها به واکسینه کردن فرزندان شان در حال انجام می باشد مثل تزریق دز دوم واکسن کرونا آن هم با برند پاستوکووک به نوه وزیر بهداشت مقابل دوربین ها یا واکسینه شدن چهارقلوهای ۱۳ ساله اردبیلی در مرکز واکسیناسیون شهیدمبارکی این شهر و خبری شدن این اتفاق که امکان دارد ترغیب کننده هم باشد. با این وجود مبحث بی اعتنایی بخش قابل توجهی از افراد جامعه به تکمیل واکسیناسیون بخصوص تزریق دز سوم واکسن که می تواند ایمنی زایی بالایی ایجاد نماید، یکی از چالش های بهداشتی این روزهاست که چرایی آنرا در گفتگو با کارشناسان بررسی نموده ایم و راهکارهای عبور از این چالش را از آنها جویا شده ایم.
حاشیه سازی ضد واکسن ها
از روز اول همین بود؛ اینکه کسانی که علم کافی برای اثبات مسائل علمی ندارند، با اعتماد به نفس کاذب و قاطعیت بسیار زیاد اظهارنظر می کنند. اما در طرف مقابل، ادبیات دانشگاهی با آمار و احتمال حرف می زند و تلاش بر عرضه مستندات دارد. موضوعی که مسعود یونسیان، دبیر کمیته اپیدمیولوژی و پژوهش کمیته ی علمی کشوری مقابله با کووید-۱۹ آنرا مصداق افرادی می داند که از بی تاثیری تزریق دو دز واکسن می گویند و افراد را برای تزریق دز سوم دلسرد می کنند: « خیلی از افراد مغرض با طرح این مورد که افراد واکسینه شده هم کرونا گرفته اند یا اینکه اگر واکسیناسیون تأثیر داشت باردیگر با آمار صعودی پیک ششم روبه رو نمی شدیم، تلاش در بی تأثیر نشان دادن واکسیناسیون و بی انگیزه کردن افراد برای تزریق دز سوم را دارند. اما راهکار مقابله با این افراد چیست؟ بهترین کار این است که با عرضه آمار و شواهد به آنها ثابت نماییم در حالیکه ما واکسینه هستیم، شرایط فعلی رقم خورده است اما اگر واکسن نمی زدیم چه اتفاقی می افتاد؟»
یونسیان با یادآوری موج پنجم کرونا که در زمان غیر واکسینه شدن بخش زیادی از جامعه رخ داد می گوید: « موج پنجم و سویه دلتا را در شرایطی تجربه کردیم که هنوز واکسیناسیون به طور گسترده در جامعه انجام نشده بود و دیدیم که این موج چقدر سهمگین عمل کرد. پس طبیعتا اگر در شرایط فعلی و مواجهه با امیکرون هم واکسیناسیونی در کار نبود، بدون شک بیمارستان هایمان لبریز از بیمار مبتلا شده بود.»
این کارشناس همینطور اعتقاد دارد طبق آمار اغلب افرادی که این روزها در بیمارستان ها بستری هستند و متاسفانه بعضی از آنها فوت می کنند، همان کسانی هستند که واکسن تزریق نکرده اند.
اجباری نبودن دز سوم
« دز اول و دوم را هم چون می خواستم از مرز خارج بشوم تزریق کردم وگرنه همان ها را هم نمی زدم.» این را یکی از شهروندان می گوید و برایمان تعریف می کند عرضه کارت واکسن دیجیتال که نشان دهنده تزریق دو دز واکسن باشد، برای سفرش الزامی بوده است.
این مورد شاید یکی دیگر از دلایلی است که استقبال از دز سوم را در میان برخی شهروندان کم رونق کرده چون هنوز الزامی برای تزریق دز یادآور وجود ندارد و عرضه برخی خدمات تنها منوط به تزریق دو دز واکسن است نه سه دز. بدیهی است در شرایطی که معنای واکسیناسیون کامل برای در اختیار داشتن بعضی از مجوزها، تنها به دو دز واکسن ختم می شود، برای بعضی از افراد، رغبت و البته برای دیگران، تعجیل چندانی برای سومین دز وجود
نداشته باشد.
کوشش برای عرضه راهکار مقابله با این مورد سبب شده از گوشه و کنار، پیشنهاد الزامی شدن دز سوم واکسن کرونا شنیده شود؛ آنقدر که در تازه ترین خبر هم وزیر کشور از پیشنهاد تزریق الزامی دز سوم واکسن کرونا به ستاد ملی مقابله با کرونا برای کنترل موثرتر بیماری در کشور می گوید: « درحال بررسی این مورد با همکاری وزارت بهداشت و درمان هستیم که دز سوم واکسن برای فعالیت مشاغل و اصناف و سایر حوزه ها الزامی شود. البته که این مورد باید به تصویب ستاد ملی مقابله با کرونا برای اجرایی شدن برسد.»
ازاین رو به نظر می آید اجرای قوانینی که نسبت به دز اول و دوم واکسن اعمال شد، برای تزریق سومین دز هم می تواند به ایمن شدن سه باره بخش زیادی از جامعه کمک نماید.
سهل انگاری در تزریق دز سوم
اما یک سهل انگاری عجیب بین افرادی که دو دز واکسن را تزریق کرده اند، برای تزریق دز سوم وجود دارد موضوعی که در بین افراد گوناگونی که با گذشت بیشتر از شش ماه از تزریق دز دوم، هنوز برای تزریق سومین دز اقدام نکرده اند، دیده می شود؛ افرادی که نه مخالفتی با واکسن دارند و نه حتی دلیل موجهی برای واکسن نزدن: « منتظر یک روز خالی هستم که بروم و دز سوم رو هم بزنم؛ راستش هنوز وقت
نکرده ام.»
این پاسخ قریب به اتفاق کسانی است که به واکسیناسیون ضد کرونا اعتقاد دارند اما هنوز، سومین دز واکسن شان را تزریق نکرده اند. در واقع این طور که به نظر می آید شور و اشتیاقی که در افراد برای دریافت دز اول و دوم دیده می شد، برای دز سوم وجود ندارد و این افراد همان دو دز را برای ایمن شدن کافی می دانند: « حالا فعلاً دو تا دز زده ام و ایمن شده ام. سومی را هم می زنم.»
بخشی از افراد جامعه در حالی این گونه فکر می کنند که مسعود یونسیان، اپیدمیولوژیست به شکل جدی آنرا رد می کند و اعتقاد دارد یکی از اساسی ترین راه ها برای مقابله با پیک ششمی که در آن هستیم، تسریع دز سوم واکسیناسیون است. البته در این بین هستند افرادی که دز اول و دوم را در شرایطی متفاوت از شرایط امروزشان تزریق کرده اند و حالا برای تزریق سومین دز تردید دارند: « دز اول و دوم را زده ام ولی حالا که نوبت به تزریق دز سوم رسیده، آبستن شده ام؛ راستش از عوارض احتمالی دز سوم در شرایط فعلی و سلامت فرزندم نگرانم.» این را خانم حاملگی می گوید که با وجود سفارش پزشک متخصص به تزریق دز سوم واکسن، همچنان در شک و نگرانی است.
در چنین شرایطی به نظر می آید شفاف سازی درباره تاثیرات دز سوم واکسن از راه رسانه ها راهکاری سودمند و اثربخش برای تشویق این افراد به انجام واکسیناسیون است، یعنی شفاف سازی درباره بالا رفتن آنتی بادی و ایمنی بدن نسبت به بیماری با تزریق سومین دز که در خانم های آبستن حتی می تواند این ایمنی را به جنین شان هم منتقل کند.
بهانه گیری درباره سبد واکسیناسیون
البته که پیدا کردن علت پایین بودن آمارهای در ارتباط با تزریق دز سوم واکسن کرونا در کشور، احتیاج به یک مطالعه سیستماتیک دارد اما حمید سوری، متخصص اپیدمیولوژی اعتقاد دارد یکی از دلایلی که بعنوان پیش فرض این کاهش استقبال مطرح می شود، نبود تنوع در سبد واکسیناسیون کشور است؛ موضوعی که از نظر سوری، بعضی از مردم آنرا علتی برای تمایل نداشتن به تزریق دز سوم واکسن می دانند: « مثلاً اینکه بعضی از مردم می خواهند به کشورهای خارجی سفر کنند ولی معتقدند واکسنی که در لیست مورد تایید کشور مقصدشان قرار دارد در سبد واکسیناسیون کشور وجود ندارد.»
البته مسعود یونسیان اعتقاد دارد پدیده بی علاقه ای به دز یادآور واکسن، مختص ایران نیست و برخی کشورها مانند آمریکا، به رغم اینکه سبد واکسیناسیون متنوعی دارند اما همچنان درصد افراد واکسینه شده شان به قدر کافی نیست. برای همین است که سوری و یونسیان، این دلیل را به قدر کافی موجه نمی دانند و معتقدند تنوع و ایمنی بخشی واکسن های موجود در ایران، قابل قبول و راضی کننده است.
نگاهی کوتاه به سبد واکسیناسیون کشورمان هم نشان داده است که افراد نسبت به دزهای اول و دوم، قدرت انتخاب بیشتری برای انتخاب دز سوم واکسن دارند.
وضعیت خاص اقشار خاص
اما حمید سوری، اپیدمیولوژیست یکی دیگر از علل پایین بودن آمار تزریق دز سوم واکسن نسبت به دز اول و دوم را در دسترس نبودن آن برای همه اقشار جامعه بخصوص در مناطق دوردست و محروم می داند: « در زمان تزریق دز اول و دوم واکسن خیلی از گروههای جهادی، سازمان های دولتی و بهداشتی پای کار آمدند تا فرصت واکسیناسیون را برای همه افراد محروم جامعه، از حاشیه نشین های شهر تا افراد بی خانمان و... فراهم کنند؛ آنقدر که کسی نباشد که تمایل به واکسینه شدن داشته باشد ولی واکسن نزده باشد.»
به قول این کارشناس، این اتفاق هنوز درباره دز سوم رخ نداده است: « در واقع بخشی از کاهش آمار به علت کم شدن این جامعه از آمارهاست یعنی کسانی که به دز سوم واکسن دسترسی ندارند.» به همین علت راه اندازی و توسعه باردیگر مراکز سیار واکسیناسیون در مناطق مختلف، راهکاری برای اضافه کردن این قشر از جامعه به جمعیت افراد واکسینه شده و بالا رفتن درصد تزریق های دز سوم است: « یعنی به جای اینکه منتظر باشیم آنها به ما رجوع کنند، ما سراغ آنها برویم و به تزریق دز یادآور دعوت شان نماییم.» دعوتی که سوری اعتقاد دارد این افراد با روی خوش آنرا می پذیرند و ایمنی بخشی از جامعه حاصل
خواهدشد.
ارتباط دز سوم و امیکرون
با هر کارشناس و متخصصی در حوزه بهداشت و سلامت که همکلام می شویم، یکی از اساسی ترین راهکارهای آرام تر گذراندن موج ششم کرونا را کامل کردن واکسیناسیون و تزریق دز سوم می دانند.
اما در چنین شرایطی با وجود تعداد ابتلاهای بالا سویه امیکرون، تأثیر تزریق دز سوم چطور خودش را نشان می دهد؟ البته بدیهی است با عنایت به تجربیاتی که از این ویروس داریم، تزریق واکسن به تنهایی کفایت نمی کند و نباید فراموش نماییم اگر همچنان استفاده از ماسک، فاصله گذاری اجتماعی و پرهیز از تجمعات را جدی نگیریم به وخامت اوضاع تابستانی که گذشت، گرفتار خواهیم شد. حقیقت این است که پس از تزریق دز سوم واکسن کرونا، احتمال مبتلا شدن به کرونا وجود دارد اما نکته مثبت این مسئله این است که خطر بستری شدن یا مرگ بسیار کمتر می شود.
درعین حال ارتباط بین دز سوم واکسن و سویه امیکرون، در همین مدت کوتاه هم در میان مردم جهان سوال برانگیز شده است؛ آنقدر که با گذشت چند ماه از تزریق واکسن کرونا در نخستین گروه از افراد در خیلی از کشورهای جهان، پرسش ها درباره احتیاج به تزریق دز سوم یا دز تقویتی واکسن کرونا در کشورهای مختلف همواره رو به افزایش بوده است.
تحقیقات در بعضی کشورها درباره اثربخشی واکسن ها و میزان ایمنی در بدن دریافت کنندگان واکسن پس از گذشت چند ماه از واکسیناسیون قبلی نشان داده است تزریق دز سوم واکسن کرونا بخصوص در جمعیت های خاص مانند سالمندان و افرادی با سیستم ایمنی ضعیف، برای حفظ ایمنی جامعه مورد نیاز است؛ نوعی از ایمنی که این روزها و در زمان مواجه شدن با سویه جدید به خطر افتاده است.
محققان بریتانیایی اخیرا مطالعه ای را انجام داده و ۶۲۰ نمونه خون از ۳۶۴ کارمند بخش مراقبت های بهداشتی را تجزیه و تحلیل و مشاهده نمودند افرادی که تنها دو دز از واکسن های کووید ـ ۱۹ را دریافت کرده بودند در مقابل نوع اومیکرون نسبت به انواع آلفا و دلتا محافظت کمتری داشتند، چون که سطح آنتی بادی در سه ماه اول بعد از تزریق دز دوم کاهش پیدا کرد اما دز سوم (تقویت کننده) سطح آنتی بادی ها را به حدی افزایش داد که با سویه امیکرون مقابله می کنند. ازاین رو آنها به این نتیجه رسیدند که سطح آنتی بادی در مقابل اومیکرون بعد از سه دز، حدودا ۵/۲ برابر بیشتر از زمانی است که دو دز واکسن دریافت می شود. در واقع نتایج این مطالعات نشان می دهد تزریق دز سوم کارایی بالایی دارد و سبب تقویت و دوام بیشتر پاسخ ایمنی در افراد دریافت کننده دز سوم نسبت به افراد بدون تزریق دز تقویتی می شود.
منبع: karokhedmat.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب