وضعیت تكفل معیشتی در كشور چگونه است؟
بررسی شاخص بار تكفل(نسبت اشتغال به جمعیت) بعنوان شاخصهای مهم بازار كار نشان داده است این شاخص در كشور طی سال های اخیر روند نزولی داشته و در سال ۱۳۹۰ به كمترین حد خود یعنی ۴۱ درصد رسیده است.
براساس آخرین آمار انتشار یافته از جانب مرکز آمار، جمعیت کشور از حدود ۱۹ میلیون نفر در سال ۱۳۳۵ به حدود ۸۰ میلیون نفر در سال ۱۳۹۵ رسیده است یعنی در یک دوره ۶۰ ساله سالی یک میلیون نفر به جمعیت کشور افزوده شده و انتظار می رود تا سال ۱۴۳۰ جمیعت به ۱۰۱ میلیون نفر برسد.
همچنین بررسی آمارها نشان داده است که پنجره جمعیتی ایران از اوایل دهه ۱۳۸۰ بازشده است. پنجره جمعیتی در واقع به شرایطی اطلاق می شود که تعداد جوانان یا افراد فعال در سنین کار یا به عبارتی جمعیت تولیدکننده در یک کشور به صورت قابل توجهی بیشتر از افراد سالمند و کودک و نوجوان یا جمعیت مصرف کننده است.
این پنجره فرصت و پتانسیل بالقوه جمعیتی، نیازمند فراهم آوردن محیط و بسترهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی و اتخاذ خط مشی های مناسب می باشد و صرف گشودن پنجره جمعیتی نمی تواند باعث رشد و توسعه اقتصادی شود.
پنجره جمعیتی بعنوان مولفه ها کلیدی بازار کار است که بر بار تکفل و مشارکت اقتصادی موثر است. پایین بودن نسبت اشتغال به جمعیت یعنی بار تکفل، بدان معنا است که به ازای هر نفر شاغل چند نفر در قبال آن تأمین معاش می شوند. این شاخص جمعیتی و اقتصادی می باشد که از مجموع جمعیت صفر تا ۱۴ سال و ۶۵ سال به بالا بر جمعیت در سنین فعالیت حاصل می شود.
عوامل مختلفی همچون ساختار سنی جمعیت، میزان زاد، تراکم تعداد کودکان و سالمندان و به دنبال آن افزایش افراد غیرفعال، بر مقدار شاخص اثرگذار است و می تواند آنرا دستخوش تغییر کند و از این شاخص برای ارزیابی بازار کار استفاده می شود.
هر چه مقدار شاخص بار تکفل معیشتی بزرگتر باشد، فشار وارده بر جمعیت شاغل برای تأمین معاش افراد تحت تکفل افزایش می یابد.
از منظر دیگر می توان گفت کوچک بودن این شاخص مبین سطح مطلوب رفاه اقتصادی جامعه و قدرت پس انداز بیشتر و بزرگ بودن آن حاکی از کاهش سطح رفاه جامعه است.
در کشورهای توسعه یافته جمعیت صفر تا ۱۴سال کمتر و جمعیت سالخورده بیشتر است و در جوامع در حال توسعه به علت زاد و ولد بالا جمعیت زیر ۱۴ سال بیشتر و جمعیت سالخورده کمتر است.
در ایران هم نسبت وابستگی (بار تکفل) به علت تغییر در میزان زاد، در میان سال های ۱۳۳۵ تا ۱۳۹۵ با فراز و نشیب های بسیاری روبه رو بوده که تحت تأثیر ساختمان سنی جمعیت قرار گرفته است.
بار تکفل در سال ۱۳۳۵ برابر ۸۵.۷ درصد بود و روند رشد آن تا سال ۱۳۶۵ ادامه داشته است و بسیاری اوقات از گذشتگان شنیدیم که می گویند «در گذشته یک نفر کار می کرد و چند نفر می خوردند» اما در سال ۱۳۷۰ این رقم به ۷۸ درصد رسید و در ۱۰ سال بعد شاخص بار تکفل به ۴۳.۴ درصد کاهش پیدا کرد و این روند کاهشی تا سال ۱۳۹۰ ادامه پیدا کرد و به کمترین حد خود یعنی ۴۱ درصد رسید. آخرین آمار نشان داده است که بار تکفل در سال ۱۳۹۵ برابر ۴۳ درصد بود و پیشبینی ها نشان داده است که این شاخص (بار تکفل) تا سال ۱۴۳۰ روند رشد ضعیفی را ادامه دهد.
منبع: كاروخدمت
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب